Geleneksel toplumda tabakalaşma “ilim” merkezliydi; ilm erbabı olan “havass” ve havassı taklit eden (mukallid) “avam”. Havass, ilimle ilgili bir kavram olduğu için “ilm-i havas” tabir edilen özel bir bilgi dalından dahi söz edilebiliyordu. Avam tarafından örnek alınan, taklit edilen bir kesim olarak havass; avamın itikadının korunmasını da üstlenmişti.
Modern toplum, geleneksel toplumun sahip olduğu tabakalı yapıyı bir farkla korumuştur; havass ortadan kalkmış ve avam zenginler ve fakirler olarak ikiye ayrılmıştır. Geleneksel toplumda havassın görevini modern toplumda zengin avam üstlenmiş durumdadır. Sekülerleşme, dine dair her şeyi dünyanın dışına çıkarttığı için, dini bilgiyi koruyan sınıfı da etkisizleştirmiştir, dolayısıyla avamın önüne taklit edebileceği tek bir kesim kalmıştır; modernliğin seçkinleri olan zengin avamlar.
Modernliğin seçkinlerinde, havassın görevi olan değerlerin korunması yerini var olan değerleri yok etmeye dönüşmüştür. Kimdir bu seçkinler? Hemen sıralayalım; magazin programlarının ana malzemeleri, jet sosyete, mankenler, futbolcular, sanatçılar gibi sayıları çoğaltılabilecek her türden düşük kesimler, toplumu aşındıran bilumum şeytan dostları.
Ahir zaman her anlamda avamın iktidarına sahne olmuştur. Vulgarize olmuş bir din anlayışı, avamileşmiş değerler, avamdan oluşan seçkinler ve bu iktidarı kurumsallaştıran, modernlik tarafından kutsanmış bir düzen olan “demokrasi”.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder